برآورد جذب روزانه و پتانسیل خطر فلزات سنگین در بافت های مختلف ماهیان رودخانه گاماسیاب

Authors

برهان منصوری

borhan mansouri student research committee, kurdistan university of medical sciences, sanandaj, iranکمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران افشین ملکی

afshin maleki environmental health research center, kurdistan university of medical sciences, sanandaj, iranمرکز تحقیقات بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران بهروز داوری

behrooz davari faculty of medicine, hamadan university of medical sciences, hamadan, iranدانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران جمال کریمی

jamal karimi department of biology, razi university, kermanshah, iranدانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران وحید مومنه

abstract

زمینه و هدف: ماهی یکی از مهمترین موجودات آبزی در زنجیره غذایی انسان می­باشد که قابلیت تجمع فلزات سنگین در بافت های مختلف خود را دارد. در این راستا، هدف این مطالعه بررسی غلظت پنج فلز سنگین (کادمیوم، سرب، کروم، مس و روی) در بافت­های آبشش، کبد و ماهیچه ماهیان کپور معمولی، شیرماهی و آمور در رودخانه گاماسیاب در سال 1393 به همراه تجمع زیستی و برآورد میزان پتانسیل خطر مصرف این آبزیان می­باشد.   روش بررسی: این مطالعه مقطعی بوده و سه گونه ماهی در رودخانه گاماسیاب در فصول پاییز و زمستان 1393 صید شدند. روش آماده سازی بافت ها بصورت هضم تر بوده و قرائت فلزات توسط دستگاه icp انجام شده است. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار spss نسخه 16 مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته­ها: حد مجاز مصرف روزانه ماهی برای فلزات کادمیوم، سرب، کروم، مس و روی در سه ماهی مورد مطالعه در این تحقیق به ترتیب 021/0، 18/0، 5/3، 3/13 و 4/20 میکروگرم در روز برای یک فرد بالغ با وزن 70 کیلوگرم بدست آمد. شاخص hq بود در این مطالعه برای تمامی فلزات سنگین کمتر از 1 بود. نتیجه­گیری: شاخص­های ریسک مصرف ماهیان (hq) ماهیان این مطالعه کمتر از 1 بدست آمد و نشان دهنده سالم بودن مصرف این ماهیان می باشد. اما از آنجاییکه فلزات سنگین خاصیت تجمع زیستی دارند پایش فصلی این منطقه از نظر فلزات سنگین امری مهم به نظر می­ رسد. کلید واژه ها: ماهی، سمیت، فلز سنگین، رودخانه گاماسیاب وصول مقاله:19/10/94  اصلاحیه نهایی:2/12/94 پذیرش:10/12/94

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد جذب روزانه و پتانسیل خطر فلزات سنگین در بافت های مختلف ماهیان رودخانه گاماسیاب

زمینه و هدف: ماهی یکی از مهمترین موجودات آبزی در زنجیره غذایی انسان می­باشد که قابلیت تجمع فلزات سنگین در بافت های مختلف خود را دارد. در این راستا، هدف این مطالعه بررسی غلظت پنج فلز سنگین (کادمیوم، سرب، کروم، مس و روی) در بافت­های آبشش، کبد و ماهیچه ماهیان کپور معمولی، شیرماهی و آمور در رودخانه گاماسیاب در سال 1393 به همراه تجمع زیستی و برآورد میزان پتانسیل خطر مصرف این آبزیان می­باشد.   روش بر...

full text

برآورد پتانسیل خطر و جذب روزانه فلزات سنگین در برخی ارقام انگور تولیدی در شهر ملایر

در این پژوهش جذب روزانه و خطر مصرف میوه انگور ازنظر آلودگی به فلزات سنگین در ملایر اندازه­گیری شد. برای نمونه­برداری ارقام انگور پنج روستا انتخاب و غلظت سرب، مس، نیکل، منگنز و روی با دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی اندازه­گیری شد. برای ارزیابی سطح آلودگی یک فلز از شاخص­ تک عاملی (SFI) و برای ارزیابی آلودگی تجمعی فلزات سنگین از شاخص­ تجمعی (IPI) استفاده شد. میزان غلظت مس، منگنز، روی، نیکل و ...

full text

ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه گاماسیاب نهاوند

در این مطالعه به ارزیابی آلودگی فلزات سنگین رودخانه گاماسیاب واقع در استان همدان پرداخته شد. رودخانه گاماسیاب مهم‌ترین رودخانه شهرستان نهاوند می‌باشد که در مجاور آن فعالیت‌های گسترده‌ای مانند کشاورزی یا پرورش ماهی صورت می‌گیرد بنابراین ارزیابی فلزات سنگین در رسوبات این رودخانه امری اجتناب ناپذیر می‌باشد. نتایج حاصل، روند کاهشی غلظت فلزات سنگین در این رودخانه را به‌صورت Cr> Zn> Ni> As> Pb> Co> M...

full text

ارزیابی فاکتورهای سرطان زایی و غیرسرطان زایی فلزات سنگین در عضله ماهیان غالب رودخانه بهمنشیر

این تحقیق با هدف ارزیابی ریسک سرطان ­زایی و غیرسرطان ­زایی فلزات سنگین جیوه، کادمیوم و سرب درعضله ماهیان بیاح (Liza abu)، شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و شبه شوریده چشم درشت (</s...

full text

اندازه گیری غلظت فلزات سنگین و ارزیابی خطر ناشی از آنها در گونه های مختلف ماهی

Background and purpose: Fish is an important source of protein for human and is an important part of the diet, so, studying the concentration of heavy metals in commercial fish could be helpful in evaluating the risk of fish consumption. Materials and methods: A total of 60 fish samples from four different species including anchovy, white, perch, and trout was randomly collected in fall 2016 f...

full text

ارزیابی پتانسیل سمیت و مخاطره اکولوژیکی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه سزار لرستان

Background and Objective: Considering the toxicity, health and ecological hazards of heavy metals in the environment and the impact on organisms, it looks essential to measure and evaluate their concentrations at the various levels in indigineous ecological strctures. The present study evaluated the concentration of Lead, Nickel, Copper and Zinc and their ecological risk assessment in surface s...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله دانشگاه علوم پزشکی کردستان

جلد ۲۱، شماره ۲، صفحات ۱۱۲-۱۲۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023